Herpes simpleks virüsleri olan HSV-1 ve HSV-2, ağızda uçuk oluşumuna neden olabiliyor ve dünya genelinde en yaygın enfeksiyonlardan biri olmasına rağmen, bu virüslerin yayılmasını önleyecek etkili bir yöntem henüz geliştirilemedi.

Araştırmacılar, özellikle herpes aşısı geliştirme çalışmaları fon yetersizliği nedeniyle yavaşlarken, bu yeni sakızın bulaşmayı önlemede önemli bir rol oynayabileceğini düşünüyor.

Grip aşıları gibi mevcut aşıların da, virüsün bulaşmasını tamamen engelleyemediği göz önüne alındığında, bu sakız ağız yoluyla yayılan virüslere karşı tamamlayıcı bir önlem olabilir.

Doğal protein virüsleri yakalıyor

Klinik kaliteye sahip bu özel sakız, “Lablab purpureus” adlı bir bakla türünün tohumlarından elde edilen lablab fasulyesi tozundan üretiliyor. Bu bitki, FRIL adlı doğal bir virüs yakalayıcı protein içeriyor.

Yapılan deneylerde, sıvıyla ıslatılmış sakızın 15 dakika çiğnenmesiyle, içeriğindeki FRIL proteininin yüzde 50’sinden fazlası salyaya karıştı.

Bu yapay tükürük örnekleri laboratuvar ortamında test edildiğinde, grip virüslerinin (H1N1 ve H3N2) yüzde 95’ten fazlasının, HSV-1 virüsünün yüzde 75’inin ve HSV-2 virüsünün ise yüzde 94’ünün etkisiz hale geldiği görüldü.

Sakız, virüs yükünü azaltıyor

Araştırmacılar, FRIL proteininin virüsleri etkisiz hale getirerek hücrelere bulaşma ve çoğalma ihtimalini azalttığını, böylece ağızdaki virüs yükünün ve bulaşma riskinin de düşürülebileceğini belirtiyor.

Çalışmanın baş yazarı olan Pensilvanya Üniversitesi’nden biyokimyager Prof. Henry Daniell, “Bu bulgular, baklagil bazlı sakızın insanlar üzerinde yapılacak klinik çalışmalarda virüs bulaşma ve enfeksiyonunu önleme potansiyelini ortaya koyuyor” değerlendirmesinde bulundu.

COVID-19 virüsünü de etkisizleştirmişti

Yeni araştırma, daha önce yapılan ve benzer sakızların SARS-CoV-2 virüsünün ağızdan bulaşmasını yüzde 95 oranında azalttığını gösteren çalışmaların devamı niteliğinde. COVID-19’a karşı geliştirilen bu sakızlar halen klinik deneme aşamasında.

Bilim insanları ayrıca, FRIL proteininin kuş gribine neden olan H5N1 ve H7N9 virüslerine karşı da etkili olduğunu daha önceki çalışmalarda ortaya koymuştu.

ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), lablab fasulyesi tozunu düşük dozlarda insan tüketimi için güvenli ve toksik olmayan bir madde olarak sınıflandırıyor. Ancak anti-viral etkinliğinin klinik deneylerle doğrulanması gerekiyor.

Söz konusu araştırma Molecular Therapy dergisinde yayımlandı.