Koronavirüsün varyantları yeni bir deltacron mu oluşturdu?
Delta ve omicron varyantlarıyla artan koronavirüs etkisi, son zamanlarda azaldı. Vaka ve vefat sayılarının giderek düşmesi de tedbirlerin yavaş yavaş gevşetilmesini sağladı.
Öte yandan, yeni bir varyant endişesi Amerika Birleşik Devletleri’nden ve Avrupa’dan deltamicron ya da diğer adıyla deltacron adıyla duyulmaya başlandı.
Bu varyantın delta ve omicronun genetik bir karışımı olup olmadığı bilinmiyor ancak DSÖ, yeni varyantı hibrit bir virüs olarak tanımlıyor.
Henüz yeterince bilimsel araştırma ve bulgu olmayan bu varyantın ABD ve AB’de giderek yayılması “Koronavirüsün yeni bir mutasyonu mu oluştu?” sorusunu da akıllara getirdi.
Toplum Bilimleri Üyesi Prof. Dr. Necmi İlhan, deltamicron veya deltacron olarak bilinen yeni varyantı TRT Haber’e değerlendirdi.
"Hakim varyant hala omicron"
Prof. Dr. İlhan, öncelikle dünyada hakim varyantın hala omicron olduğunu ve vakaların düştüğüne değindi:
“Pandemi süresinde binden fazla varyant görüldü. Fakat bunların hakim olanlarını biz bildik. DSÖ de önce alfayı sonra deltayı, son olarak da omicronu duyurdu. Bu varyantların hakim suçlu olması önemliydi. Delta, 2021’in hakim suçlusuydu. omicron, deltaya göre daha çok bulaşıcı oldu ve vaka sayıları bir anda yükseldi. Buna bağlı olarak vefat sayıları da arttı. Şu an geldiğimiz noktada da hala omicron hakim fakat vaka ve vefat sayıları düşmüş durumda.”
İlk olarak Fransa'da tespit edildi
Deltacronun nasıl çıktığına değinen Prof. Dr. İlhan, toplumlarda farklı varyantların sürekli olarak dolaştığını anlattı:
“Toplumlarda aynı anda birden fazla varyant görülebiliyor. Örneğin hem delta hem omicron varyantlarının dolaşması vesilesiyle yayılması gibi. İlk olarak, deltacron, 2022’in başında Fransa’da görüldü. Ardından, Avrupa’da Danimarka ve Hollanda’da daha çok tespit edildi. İngiltere, ABD’de tespitler arttı. Sonrasında Güney Kıbrıs’da vakalar arttı. Son olarak da İsrail’de Avrupa’dan gelenlerde deltacronun tespit edildiği bilgileri geldi.
“Omicrondan daha bulaşıcı değil, deltadan da daha öldürücü değil”
İlhan, deltacron için klinik bulguların hanüz net olmadığını belirterek, yeni varyant hakkında şu bilgileri verdi:
"Türkiye’de şu an için deltacronun görüldüğü bilinmiyor.
Önemli olan klinik olarak diğer varyantlardan farklı olup olmadığı. Daha öldürücü ya da bulaşıcı olup olmadığı da bilinmiyor. Şu an bir bulgu yok.
Ama son bilgilere göre omicrondan daha bulaştırıcı değil, deltadan da daha öldürücü değil. Yani, deltadan daha hızlı bulaşan fakat öldürücülüğü delta kadar yüksek olmayan bir varyant gibi. Bunların ileri düzeyde araştırılması gerekiyor tabi ki.”
Yeni varyantın adı deltacron mu?
İlhan, yeni varyant için henüz resmi bir isim tanımı olmadığını da söyledi:
“Deltacronun henüz DSÖ tarafından açıklanan bir ismi yok. 2 aydır dolaşımda olan bir isim sadece. Delta ve omicronun isim olarak rekombinasyonu denebilir. Hibrit bir varyant olarak geçiyor sadece.”
“Salgın hala bitmedi”
Prof. Dr. İlhan, son olarak, vatandaşlara salgının bitmediği uyarısında bulunarak, sözlerini şöyle bitirdi:
“Salgın bitmedi. Hala yeni varyantlar çıkıyor. Yapılması gereken şey aşıların tamamlanması. Hatırlatma dozlarının mutlaka yapılması çok önemli. Kapalı ortamlardan kaçınılmalı. İlla ki kapalı ortamlara girilmesi gerekiyorsa maske takılmalı ve mesafeye önem gösterilmeli.”
Grafik: Hafize Yurt