Kurban etinde soğuk zincir uyarısı
Yıldız Teknik Üniversitesi (YTÜ) Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi ve Kimya Metalürji Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Osman Sağdıç, kurban etinde soğuk zincirin bozulmaması gerektiğini belirterek, "Etin mutlaka soğuk zinciri bozmadan kesilmesi, taşınması, parçalanması ve saklanması gerekmektedir. Naylon torbalarla gelen etlerin hemen açık bir kaba boşaltılarak serin yerde bir süre dinlendirilmesi yerinde olacaktır." dedi.
Sağdıç yaptığı açıklamada, kurban kesiminin sağlıklı ve hijyenik şartlara uygun olarak yapılmasının beslenme ve sağlık acısından önemli olduğunun altını çizdi.
Bunun için izin verilen ve denetim altında olan kesim alanlarına insanların yönlendirildiğini belirten Sağdıç, "Bu ihtiyacı karşılayacak kesim yerleri mevcuttur ve sağlıklı bir kurban eti için, mutlaka resmi denetimi yapılan kesim yerlerinde kurbanların kestirilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde boş alanlarda, izinsiz kesim yapmak hem yasaktır, hem de etin sağlıksız olmasına neden olabilir." dedi.
Kurban Bayramı yaklaşırken etin nasıl değerlendirileceğin önem arzettiğinin altını çizen Sağdıç, özellikle sıcak günlerde bu durumun çok daha önemli olduğunu ifade etti.
Sağdıç, kişilerin kurbanlık alırken kurban olup olmayacağına dikkat etmesi gerektiğini vurgulayarak, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bilindiği gibi her eti yenen hayvandan kurban olmuyor. Kurban şartlarını sağlayan hayvanın, usulüne uygun olarak stres yaptırılmadan sakin bir şekilde kesilmesi gerekiyor. Bu, etin kalitesi ve lezzeti açısından gerekli bir şey. Kesim sonrası önemli olduğu gibi, kesim sırasında da ortamın şartları önemli. Kesim ortamının özellikle hijyenik şartları ve sıcaklığı önemlidir. Kesim ortamının da soğuk ve kuru olması, etin soğutulması ve sağlıklı bir şekilde depolanmasına zemin hazırlayacaktır. Bu amaçla bütün kesim yerlerinin soğutulması mümkün değilse, en azından toz topraktan uzak kapalı ve serin bir alan olmasının yanında soğutucu fanlar kullanılarak serinletilmesi ve ortamın kurutulması sağlanabilir."
"Kurban etini tüketmek için 1 gün beklenmeli"
Kurbanda etlerin bir kısmının komşulara ikram edildiğini anlatan Sağdıç, kalan kısmının da hemen kullanılmayacaksa
buzdolabında bekletilmesinin doğru olmadığını kaydetti.
Sağdıç, buzdolaplarının yazın, dolabın doluluğuna göre artı 4 ile 10 dereceye değişen sıcaklıklarda çalıştığını aktararak, şunları kaydetti:
"Bu şartlarda etin uzun süre depolanması mümkün değildir ve bozulacaktır. Bu etlerin parçalandıktan sonra, ilerde kullanacağımız uygun porsiyonlara ayarlandıktan sonra evlerimizde çift kapılı buzdolaplarının üst kısımlarının çoğunda bulunan eksi 18 veya eksi 20 derecede saklanması gerekmektedir. Eğer bu şartlar yoksa buzdolabı şartlarında etler bozulacaktır. Kurban kesildikten sonra, etin kalitesi, dayanıklılığı ve lezzeti için ortalama 24 saat soğuk hava deposu veya buzdolabında sıfır derece civarında bekletilmesi gerekmektedir. Yani insanlar kurban etini tüketmek için 1 gün bekletsinler. Hemen tüketilmesi mümkün ama, lezzet oluşmadığı için daha yavan bir et olmaktadır. Ayrıca kesildikten sonra dinlendirilmeden hemen parçalanmış etlerin, kalitesi, gevrekliği ve dayanma süresi de dinlendirilmiş etlere göre düşük olmaktadır."
"Çözünen etin tekrar dondurulması doğru değil"
Dondurulduktan sonra etin soğukta ve buzdolabında çözünmesi gerektiğini vurgulayan Sağdıç, fazla kalan etin tekrar dondurulmasının kesinlikle doğru olmadığını belirtti.
Sağdıç, çözünen etlerin hemen tüketilmesi gerektiğini kaydederek, "Bu nedenle çözüm olarak en iyisi daha önce tavsiye ettiğim gibi, ilk başında eti tüketilebilir porsiyonlarda depolamaktır. Böyle yapıldığı zaman çözününce değerlendirilmesi daha kolay olacaktır." dedi.
Bayramda insanların sağlık acısından beslenmesine de dikkat etmesi gerektiğinin altını çizen Sağdıç, şunları kaydetti:
"Öncelikle aşırıya kaçmadan etini de, sebzesini de, meyvesini de yiyerek ve aktivitede bulunarak beslenme her zaman en uygunu. Aşırıya kaçmak, eti bol yemek sağlıklı olmayacaktır. Sağlıkla beslenmenin yanında, bir de kurban da paylaşmak önemlidir. Özellikle ihtiyacı olan komşularla etimizi paylaşmak bize ayrıca bir mutluluk verecektir. Herşeyin azı karar çoğu zarardır. Bunu bilmemiz lazım. Son olarak Kurban Bayramı sıcak yaz günlerine rastladı. Sıcak günlerde etin muhafazası ve tüketimi hakkında bilgi sahibi olamadan korunması oldukça zor. Değilse bu sıcakta, uzak yerlerde kesilen sıcakta naylon torbalarda taşınan etler bozulacaktır. Mutlaka etin soğuk zinciri bozmadan kesilmesi, taşınması, parçalanması ve saklanması gerekmektedir. Naylon torbalarla gelen etlerin hemen açık bir kaba boşaltılarak serin yerde bir süre dinlendirilmesi yerinde olacaktır. Daha sonra bu etler işlenip yerleştirilebilir "